Morsowanie, czyli wady i zalety zimnych kąpieli

W ostatnich latach wzrosło zainteresowanie morsowaniem, czyli w dużym skrócie- kąpielami w zimnej wodzie, najczęściej jesienią lub zimą. Na czym polega, jakie przynosi korzyści i jakie są zasady? O tym dowiecie się w dzisiejszych artykule.

Wpływ niskiej temperatury na organizm

Skutki oddziaływania zimna na ludzki organizm znane są od wieków i często stosowane są w terapii. Leczenie zimnem, czyli krioterapia to zabiegi, które polegają na stosowaniu różnych technik mających na celu uzyskanie miejscowego obniżenia temperatury i zmniejszenia bólu, procesów zapalnych

i napięcia. W wyniku nagłego obniżenia temperatury dochodzi do obkurczenia naczyń krwionośnych,

a po chwili do rozszerzenia ich. Skutkiem tego jest zwiększony przepływ krwi, a więc i większe ilości tlenu i składników odżywczych dostarczanych do tkanek. Zimno wpływa także na rozluźnienie spiętych włókien mięśniowych, a także w wyniku zwiększonego przepływu krwi, na szybszą regenerację mięśni.

Morsowanie, czyli..?

Morsowanie polega na krótkim, trwającym zazwyczaj kilka minut zanurzeniu się w zbiorniku wodnym

z zimną wodą w okresie jesienno-zimowym. Sezon zazwyczaj rozpoczyna się w październiku/ listopadzie i trwa do lutego/marca. Kąpać można w jeziorze, morzu czy rzece; zimą, podczas dużych mrozów- w przeręblu. Za zimną wodę uznaje się wodę w temperaturze 12-8 stopni Celsjusza, natomiast wodę w temperaturze 4 stopni lub mniej- za lodowatą. Morsowanie przybiera zazwyczaj formę kąpieli grupowych i zimą jest to częsta forma spędzania czasu z grupą znajomych. Czas przebywania w wodzie nie jest narzucony z góry i zależy zarówno od temperatury wody jak i stopnia "zaawansowania" osoby morsującej.

Szerszym terminem niż morsowanie jest ekspozycja na zimno, która obejmuje świadome wystawianie organizmu na niską temperaturę. Może przyjmować formę np. górskich wędrówek w samej bieliźnie, ale też kąpiel w zimnej rzece czy spacer w samej koszulce.

Zalety morsowania

Regularna (ale krótkotrwała) ekspozycja organizmu na zimno działa jak dobry adaptogen - pomaga w zmniejszeniu poziom kortyzolu (hormonu stresu), a także pobudza produkcję limfocytów (składniki krwi odpowiedzialne na ochronę organizmu) a więc wspomaga układ odpornościowy w walce z infekcją. Podczas morsowania metabolizm przyspiesza, m.in. po to, aby ogrzać organizm i wrócić do stanu homeostazy, czyli równowagi. Niektóre źródła podają, że metabolizm przyspiesza nawet o 300%!

Oprócz korzyści zdrowotnych morsowanie to dobry sposób na wyjście ze swojej strefy komfortu,

w efekcie czego zwiększa się wiara ze własne możliwości także w innych dziedzinach życia. Idąc dalej, zimna kąpiel pobudza wydzielanie endrofiny, czyli hormonów szczęścia. Tyle dobrego dzięki wejściu do zimnej wody!

Metoda Wima Hofa – co ma wspólnego z „modą” na morsowanie?

Wim Hof jest Holendrem, który ma na swoim koncie kilka osiągnięć sportowych związanych

z ekstremalną ekspozycją organizmu na niską temperaturę. Wspinaczka w samych szortach na najwyższe góry świata, maratony na kole podbiegunowym czy dwugodzinna kąpiel w lodowatej wodzie- to tylko niektóre z jego osiągnięć. W środowisku rozpoznawalność przyniosło mu propagowanie autorskiej metody połączenia ekspozycji na zimno, oddechu i medytacji. Kluczową rolę odgrywa tutaj przygotowanie oddechowe. Stosowane w tej metodzie ćwiczenia oddechowe polegają na głębokim oddychaniu, kontrolowanej hiperwentylacji i hipowentylacji. Głębokie oddychanie pomaga uzyskać efekt relaksacji. Podczas hiperwentylacji do pęcherzyków płucnych dstaje się więcej powietrza, a zwiększony poziom usuwanego dwutlenku węgla pozwala na dłuższe wstrzymanie oddechu. Dochodzi wówczas do hipowentylacji, a więc ograniczenia dosępu do tlenu. Wówczas zwiększa się wydzielanie adrenaliny, która to pobudza działanie układu odpornościowego i przyspiesza metabolizm. Efektem ma być lepsze samopoczucie fizyczne i psychiczne a to wszystko dzięki procesom biochemicznym zachodzącym w organizmie. Liczne badania naukowe potwierdziły skuteczność tej metody oraz to, że z powodzeniem jest w stanie przekazywać ją dalej. Aby stosować metodę podczas ekspozycji na zimno należy opanować ją w 100%, aby przyniosła wymierne korzyści, nie zalecamy więc bez przygotowania wybierać się na górskie wędrówki w samej bieliźnie.

Jak zacząć?

Morsowanie najlepiej zacząć od kontrolą doświadczonej osoby, która podpowie jak bezpiecznie korzystać z zalet morsowania, pomoże także zmotywować w razie wątpliwości, które na pewno pojawią się przed samym wejściem do zimnej wody! Początkujące osoby nie powinny przebywać

w wodzie dłużej niż kilka minut, ze względu na ryzyko szoku termicznego. Co przyda ci się podczas całego procesu morsowania zarówno przed wejściem jak i po wyjściu z wody? Na początku przygotuj strój kąpielowy i opcjonalnie czepek lub/ i ciepłą czapkę. Możesz przygotować także rękawiczki.

Po wyjściu z wody potrzebować będziesz ręcznika, ciepłego stroju do przebrania się, a także termosu

z ciepłym napojem.

Kto nie powinen morsować?

Mówi się, że morsować może każdy, aczkolwiek zasada ta dotyczy to raczej zdrowych i sprawnych osób. Ekspozycja na zimno jest bodźcem stresowym dla organizmu, a więc osoby niedospane, niedożywione czy w jakikolwiek sposób obciążone zdrowotnie (np. choroby autoimmunologiczne, stany zapalne o różnym podłożu) powinny szczególnie ostrożnie podejść do tego tematu i obserwować reakcje organizmu. Warto pamiętać zarówno o zasadach bezpieczeństwa jak i przeciwwskazaniach zdrowotnych. Ekspozycja organizmu na niskie temperatury wiąże się z dużym obciążeniem dla organizmu, dlatego osoby zmagające się z infekcją nie powinny decydować się na zimne kąpiele. Przeciwwskazaniem są także wszelkie choroby kardiologiczne( niewydolność układu krążenia, problemy z nadciśnieniem, osoby narażone na ryzyko zakrzepów). Jeśli nie masz pewności czy twoja choroba jest przeciwwskazaniem- skonsultuj się ze swoim lekarzem.

Morsowanie to dobre rozwiązanie dla osób, które dużo czasu spędzają w pozycji siedzącej- w pracy,

w samochodzie, czy w domu. Pomaga rozluźnić spięte mięśnie, pobudza krążenie i zwiększa metabolizm. Nie wymaga poświęcania dużej ilości czasu, jest bezpieczne dla osób początkujących

i wymaga jedynie zachowania kilku zasad bezpieczeństwa. Kąpiel w zimnej wodzie jest też dobrym pomysłem, aby spędzić czas ze znajomymi oraz wyjść ze strefy komfortu i uwierzyć we własne możliwości przesuwając granicę!